Son günlerde adını sıkça duyduğumuz halka arz, ABD Menkul Kıymetler Borsası’nda halka arz (Initial Halka Arz) olarak da biliniyor. Peki borsa yatırımcılarının merak ettiği halka arz nedir? Halka arz edilen pay nasıl alınır?
Halka arz konusuna biraz daha yakından bakalım. Halka arzın türlerini, kurallarını ve amaçlarını keşfedelim.
Halka arz nedir?
İlk halka arz aynı zamanda halka arz (İlk Halka Arz) olarak da bilinir ve basitçe ‘hisse satışı’ anlamına gelir.
Halka arz, varlıklarını daha küçük hisselere bölerek satan bir şirket olarak tanımlanır. Halka arz ile hisselerini satışa çıkaran bir şirket, tüm yatırımcıların hissedar olmasının yolunu açar.
Halka arz, birincil ve ikincil halka arz olarak ikiye ayrılır.
Birincil Halka Arz;Daha önce halka arz edilmemiş şirketlerin halka arz edilmesi işlemidir.
İkincil Halka Arz;Daha önce halka arz edilmiş ancak ilkinde halka arz oranının düşük olması nedeniyle ikinci bir halka arzdır.
Halka Arz Neden Yapılır, Amacı Nedir?
Şirketler çok farklı nedenlerle halka arz sistemine başvururlar. Fon, likidite ve prestij sağlamak amacıyla halka arz yapılabilir. Firmalar da bu yöntemle tanıtım ve kurumsallaşmayı hedefleyebilirler.
Halka arzı yüksek büyüme gösteren şirketler açısından inceleyecek olursak: Bu şirketler faaliyetlerini büyütmek ve yatırımlarını finanse etmek için halka açılabilir.
Finansal kaynak açığı olan şirketlere özgü doğru arzı incelersek: Bu şirketlerin amacının borçlanmadan likidite sağlamak olduğunu görebiliriz. Şirketler halka arz ile borçlarını ödemeyi veya yatırım yapmayı amaçlayabilirler.
Halka Arz Kuralları Nelerdir?
Halka arz sürecinin gerçekleştirilebilmesi için belirli kuralların sağlanması gerekmektedir.
-
Aracı kurumlar ile iletişime geçilerek şirket değerlemesi oluşturulur,
-
Sermaye Piyasası Kurulu’na (SPK) başvuru yapılır,
-
Şirket bilgileri Borsa İstanbul ve SPK uzmanları tarafından incelenir.
Halka arz başvuru ve koşullarının sağlanması süreci şu şekilde devam ediyor ?
Şirketlerin Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) ile irtibata geçerek sözleşme imzalaması zorunludur.
İmzalanan sözleşme ile SPK’nın denetim ve kararlarına tabi şirketler Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) mevzuatına uyumlu hale geliyor.
Böylece söz konusu şirketin halka arz sürecini başlatmak için aracı kuruma, Sermaye Piyasası Kurulu’na ve Borsa İstanbul’a gerekli başvurular tamamlanmış olur. İmzalanan sözleşme ile SPK’nın denetim ve kararlarına tabi şirketler Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) mevzuatına uyumlu hale geliyor.
Böylece söz konusu şirketin halka arz sürecinin başlatılması için aracı kuruma, Sermaye Piyasası Kurulu’na ve Borsa İstanbul’a gerekli başvurular tamamlanmış olur.
Şirket verileri, Borsa İstanbul ve SPK uzmanları tarafından analiz edilmektedir.
Soruşturma kapsamında; Şirketin merkezi, piyasa fiyatı, genel faaliyetleri gibi hususlar bulunmaktadır. Şirket verilerinin Borsa İstanbul ve SPK uzmanları tarafından onaylanmasının ardından şirketin fiilen halka arz süreci başlar.
Halka Arz Edilen Hisseler Nasıl Alınır?
Bir hisse senedinin halka arz işlemleri BİST’te satış işlemi ile talep toplama şeklinde yapılıyorsa, piyasa ekranındaki arama alanına yazarak söz konusu hisse senedinin kodunu bulabilirsiniz.
Alım satım ekranı açıldığında ilgili alana işlemek istediğiniz hisse büyüklüğünü girerek alım yapabilirsiniz.
Halka Arza Katıldıktan Sonra Ne Olur?
Şirket hisselerini satın alan yatırımcılar, satın aldıkları hisse miktarı kadar söz konusu şirkete ortak olurlar.
Halka Arz Edilen Hisseler Kazanç Sağlar mı?
Bir halka arza yatırım yaparak, büyüme potansiyeli olan bir şirkette hisse sahibi olabilirsiniz. Bu durumda kısa ya da uzun vadeli kar elde etme şansınız var.
BU BİR YATIRIM TAVSİYESİ DEĞİLDİR!
